بر اساس سند الگوی اسلامی ایرانی، پیشرفت، رسالت ملت و نظام جمهوری اسلامی ایران، حرکت عقلانی، مؤمنانه و متعهدانه در جهت ایجاد تمدن نوین اسلامی متناسب با آرمان‌ها در زیست‌بوم ایران است. سازمان ملی استاندارد ایران نیز به ‌عنوان یکی از اعضای نظام جمهوری اسلامی، حرکت در جهت نیل به آرمان و تحقق رسالت این سند را جزو وظایف ذاتی خود می‌داند.

بر اساس آرمان و رسالت مطرح‌شده در این سند، حرکت نظامند و ملی به سمت تحقق این سند در تمامی بخش‌ها با نگاه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بسیار لازم و ضروری است.

بر اساس این سند در سال ۱۴۴۴ هجری شمسی مردم ایران دیندار، عموماً پیرو قرآن کریم، سنت پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع) و با سبک زندگی و خانواده اسلامی ایرانی و روحیه جهادی، قانون‌مدار، پاسدار ارزش‌ها، هویت ملی و میراث انقلاب اسلامی، تربیت‌یافته به‌تناسب استعداد و علاقه تا عالی‌ترین مراحل معنوی، علمی و مهارتی و شاغل در حرفه متناسب‌اند و از احساس امنیت، آرامش، آسایش، سلامت و امید زندگی در سطح برتر جهانی برخوردارند.

تا سال ۱۴۴۴ ایران به کشور پیشتاز در تولید علوم انسانی اسلامی و فرهنگ متعالی در سطح بین‌المللی تبدیل‌شده و در میان پنج کشور پیشرفته جهان در تولید اندیشه، علم و فناوری جای گرفته و از اقتصادی دانش‌بنیان، خوداتکا و مبتنی بر عقلانیت و معنویت اسلامی برخوردار و دارای یکی از ده اقتصاد بزرگ دنیا است. تا آن زمان، سلامت محیط‌ زیست و پایداری منابع طبیعی، آب، انرژی و امنیت غذایی در کشور فراهم‌شده؛ کشف منابع، خلق مزیت‌ها و فرصت‌های جدید و وفور نعمت برای همگان با رعایت عدالت بین نسلی حاصل‌شده است. فقر، فساد و تبعیض در کشور ریشه‌کن گردیده و تکافل عمومی و تأمین اجتماعی جامع و فراگیر و دسترسی آسان همگانی به‌نظام قضایی عادلانه تأمین‌شده است.

در بخش‌های مختلف این سند متعالی و مبارک به‌روشنی نقش کیفیت در تحقق آثار سند آشکار است، راه‌اندازی نظام جامع ارزیابی ملی کیفیت می‌تواند پیشران‌های نیل به اهداف الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و نیل به تمدن نوین اسلامی متناسب با آرمان‌ها در زیست‌بوم ایران شود.

این نظام با تبیین صحیح و دقیق چشم‌انداز حوزه کیفیت کشور، پایه و راهنمای تصمیم‌گیری‌های اساسی و کلان هدایت، راهبری، نظارت و استقرار نظام کیفیت کشور در سطح ملی، به‌منظور تحقق تحولات محتوایی و ساختاری می‌باشد.

قلمرو نظام جامع ارزیابی ملی کیفیت، عرصه‌های توسعه اعم از اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و صنعتی در ارتباط با حوزه کیفیت را در برگرفته و جهت‌دهی می‌نماید که در نهایت به بهبود کیفیت زندگی مردم در تمدن اسلامی منجر خواهد گردید. دستیابی به رشد اقتصادی از طریق کیفیت و استانداردسازی از مهم‌ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می‌رود و جزو ابزارهایی است که سبب ارتقای بهره ­وری در کشور می‌گردد.

ازجمله اهداف نظام جامع ارزیابی ملی کیفیت با رویکرد کیفیت محصول/خدمت مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1)توجه به معنویت و اخلاق در مدل‌های سرآمدی و تعالی کیفیت در جامعه بر اساس توصیه‌های دین مبین اسلام و در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به‌عنوان جهت دهنده‌ی همه‌ی حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه؛

2) تأکید بر تقویت اقتصاد مستقل کشور که مبتنی بر تولید انبوه و باکیفیت و توزیع عدالت‌محور و مصرف به‌اندازه و بی اسراف و مناسبات مدیریتی خردمندانه؛

3)ترویج و فرهنگ‌سازی سبک زندگی و کار اسلامی ایرانی؛

گرچه برگزاری 4 دوره جایزه ملی کیفیت ایران با مدل EFQM از سال 1382 تا 1385 دستاوردهای مهمی را به دنبال داشت، اما با برگزاری دوره چهارم، مسئولان ذی ربط در یک تصمیم گیری ملی به این نتیجه رسیدند که برای اثربخشی بهتر این جایزه بایستی مدل نوینی تدوین گردد که در آن نگاه ویژه­ای به ابعاد کیفیتی محصول وجود داشته باشد. پس از اینکه قرار بر تغییر مدل جایزه ملی کیفیت با تکیه بر کیفیت محصول و جلب رضایت مشتریان و حمایت از حقوق مصرف کنندگان شد و کمیته فنی جایزه ملی کیفیت مأموریت یافت تا منطبق بر این رویکرد یک مدل علمی و بومی را طراحی نماید کارگروه­های کارشناسی در این کمیته شکل گرفت تا در یک برنامه زمانی مشخص مدل نوین جایزه ملی کیفیت را طراحی نماید.

برای تدوین مدل نوین جایزه ملی کیفیت علاوه بر آسیب شناسی مدل پیشین جایزه براساس تجربیات 4 دوره قبلی و شناسایی نقاط مثبت آن، ویژگی­های فنی، اجتماعی و اقتصادی مدل نویـن در سازمان­ های ایرانی مورد شناسایی قرار گرفت و سپس مدل­ های مشابه و تجربیات مجامع بین المللی در زمینه مدیریت کیفیت محصول و شاخص­ ها و معیارهای بین المللی ارزیابی کیفیت محصول مورد توجه قرار گرفت و با این رویکرد پیش نویس­های اولیه مدل نوین جایزه ملی کیفیت ارایه گردید. سپس چند پیش نویس مدل توسط کارگروه ­ها به کمیته فنی جایزه ملی کیفیت ارایه گردید، کمیته فنی آنها را بررسی و سرانجام یکی از مدل­ های پیشنهادی را به عنوان پایه تدوین مدل جایزه ملی کیفیت انتخاب و پیشنهادات و نظریات تکمیلی خود را بر روی آن اعلام داشت. پس از انتخاب مدل پایه، یک کارگروه تخصصی در کمیته فنی مأموریت یافت تا این مدل را براساس پیشنهادات کارشناسی اعضای کمیته فنی تدوین نموده و ویرایش اولیه آن را جهت بررسی بیشتر به کمیته فنی ارجاع دهد. با آماده شدن ویرایش نخست مدل در خرداد ماه سال 1386 اعضای کمیته فنی طی جلسات متعددی بررسی خود را بر روی مدل پیشنهادی آغاز و ضمن تدوین معیارها و زیرمعیارها و انجام ویرایش بر روی آن، سرانجام مدل تکمیل شده را از تصویب خود گذراند و جهت تصویب در آذر ماه همان سال به شورای سیاست گذاری جایزه ملی کیفیت ارجاع نموده و این شورا نیز با این مدل موافقت و آن را به تصویب رساند.

در سال­ های اخیر جوایز ملی، منطقه­ ای و بین المللی متعددی در حوزه­ های کیفیت، بهره وری و سرآمدی کسب و کار در کشورها و مناطق مختلف جهان نظیر اروپا، آمریکا، کانادا، ژاپن، استرالیا و حتی کشورهای در حال توسعه، به وجود آمده است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که بیش از 70 کشور جهان دارای مدل جایزه ملی کیفیت هستند. این جوایز ابعاد مختلفی دارند، از یک سو مفاهیم کیفیت و سرآمدی کسب و کار را به زبان شیوا بیان کرده و یک الگوی نظام­ مند و ساخت یافته برای طرح ریزی و استقرار نظام­ های مدیریت کیفیت جامع ارایه می­نمایند و از سوی دیگر یک ابزار سیستماتیک خود ارزیابی می­باشند و به سازمان­ ها کمک می­کنند که نظام مدیریت و عملکرد خود را براساس معیارهای معین ارزیابی نموده (و حتی با سایر سازمان­ ها مقایسه نموده) و با حرکت به سوی نظام مدیریت کیفیت جامع، اهدافی متعالی همچون افزایش رضایت مشتری، بهبود کیفیت محصولات و خدمات، افزایش مشارکت کارکنان، بهبود مستمر، دستیابی به نتایج پایدار مالی و اقتصادی را محقق سازند.

نظام­ های جوایز کیفیت و سرآمدی کسب و کار در هر جامعه­ ای که شکل گرفته­ اند، با خود ارمغانی چون پیشرفت و بهبود به همراه داشته اند. همچنین این جوایز توانسته ­اند با الگودهی به سازمان­ها، مفاهیم و روش­ های مدیریتی آنها را نیز جهت داده و آن­ها را به سوی بهبود مستمر و رشد تعالی سازمانی، حرکت دهند. با این مقدمه، نمونه­ هایی از اهداف جایزه ملی کیفیت ایران با رویکرد کیفیت محصول، ذکر می­شود:

1) افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت کیفیت و ضرورت توجه بیش از پیش به آن در سطح جامعه.

2) حرکت به سوی نظام مدیریت کیفیت جامع با در اختیار داشتن یک متدولوژی اجرایی علمی.

3) امکان ارزیابی سازمان ­های کشور براساس معیارهای علمی ارزیابی عملکرد با رویکرد مدیریت کیفیت محصول.

4) امکان خودارزیابی سیستماتیک توسط سازمان ­ها و شناخت نقاط قوت و زمینه­ های قابل بهبود با تمرکز و محوریت کیفیت محصول، مقایسه با سایر سازمان­ ها و تشویق سازمان­ ها برای انجام عملیات خود ارزیابی.

5) امکان شناسایی دستاوردهای موفق سازمان­ها در زمینه بهبود کیفیت و معرفی آنها به سایر سازمان­ها به منظور الگوبرداری.

6) ایجاد انگیزه رقابت در سازمان­ها برای بهبود دائمی کیفیت (کیفیت محصولات و خدمات تولیدی و فرآیندها) در گروه ­های محصولی ده گانه.

7) شناسایی و معرفی سازمان­ های برتر کشور و تایید و ارج نهادن تلاش سازمان­ ها در راستای بهبود کیفیت محصولات.

8) افزایش توان رقابت پذیری سازمان­ های کشور در سطح ملی و بین المللی و همچنین افزایش سازگاری آن­ها با بازارهای منطقه ای و بین المللی.

9) توجه ویژه به ویژگی­ ها و الزامات اقتصادی حال و آینده کشور و لزوم افزایش کیفیت محصولات و خدمات سازمان در جهت حضور در فضای ملی و بین المللی (صادرات).

1) شناخت نقاط قوت و زمینه­ های قابل بهبود با تمرکز و محوریت کیفیت محصول و تمرکز بر استراتژی کیفیت   

2) افزایش کیفیت محصول و بهبود مدیریت کیفیت محصول

3) سنجش قابلیت­ های سازمان و محصول، در برابر سازمان­ های مشابه و یا رقبا.

4) ارائه یک نگرش واقع بینانه در بین سازمان در ارتباط با کیفیت محصول، به اشتراک گذاری و فراگیری روش ­ها و موفقیت ­های سایر سازمان­ ها در زمینه مدیریت کیفیت محصول دریافت گواهینامه­ های اهتمام، اشتهار و تندیس جایزه ملی کیفیت ایران

5) امکان بهره برداری از امتیازات تبلیغاتی گواهینامه­ ها عطف به محصولات و خدمات